czwartek, 6 marca 2014

Heroldia Królestwa Polskiego - Cz. II

Cz. I - http://gatczyna.blogspot.com/2013/12/heroldia-krolestwa-polskiego.html

Reforma szlachectwa w KP z 1836 r., była jednym z kierunków działań unifikacyjnych podjętych przez władze Rosji celem upodobnienia struktury społeczeństwa w KP do modelu istniejącego w cesarstwie.

Ów ukaz rozróżniał dwa rodzaje szlachectw;
-dziedziczne, które rozciągało prawa stanu na żonę i potomstwo,
-osobiste, które dawało prawa samemu.

Początkowo prawo do szlachectwa dziedzicznego nabywał urzędnik mianowany na posadę VI klasy [tj. Radca Kolegialny] - lub wyższą.
Szlachectwo osobiste przysługiwało urzędnikom piastującym stanowiska od klasy X [Sekretarz Kolegialny] do V [Radca Stanu] włącznie.

W obu przypadkach nabycie szlachectwa następowało z mocy prawa [w:] DPKP, t. 19, s. 187-197, art. 1-10

Kolejne zmiany zmierzające do zupełnego zbliżenia prawodawstwa KP w sprawach o nabycie szlachectwa ze stanem prawnym istniejącym w cesarstwie wprowadziło zdanie Rady Państwa z 7/19 IV 1858 r., a potrzymały postanowienia wydanej rok później ustawy o służbie cywilnej w KP. [w:] Zdanie Rady Państwa z 7/19 IV 1859 r. o sposobie rozpoznawania praw do szlachectwa mieszkańców KP pochodzących od osób rodem z Cesarstwa, DPKP, t. 53, s. 43-51, art. 1-2.

Odtąd prawo do szlachectwa dziedzicznego nabywał urzędnik mianowany na posadę IV klasy [Rzeczywisty Radca Stanu], jeżeli przesłużył w administracji cywilnej co najmniej dziesięć lat.
Dalej szlachectwo osobiste otrzymywali urzędnicy klas od IX do V, również pod warunkiem dziesięcioletniego stażu pracy w służbie cywilnej.

Droga postępowania o nadanie szlachectwa przebiegała przez Departament Heroldii Rządzącego Senatu, którego decyzje zatwierdzał sam cesarz.

Co ciekawe urzędnik, który uzyskał szlachectwo osobiste, był zwolniony ze wszystkich podatków. [w:] Ustawa z 10/22 III 1859 r. o służbie cywilnej w KP, DPKP, t.53, s. 135-137, art. 84 oraz 86-89.

Na koniec jedna uwaga.

W dziewiętnastowiecznej rosyjskiej terminologii prawniczej nie istniało pojęcie ustawy jako samodzielnego terminu stosowanego dla określenia aktu prawnego powszechnie obowiązującego, ustanowionego w trybie ustawodawczym.
Istniał natomiast termin "ustaw", który w języku polskim oznacza "statut" (np. statut spółki). W miejsce terminu "ustawa", w oficjalnej nomenklaturze rosyjskiej posługiwano się szerokim pojęciem "zakon" tj. "prawo", którym obejmowano zarówno akty ustawodawcze, jak i wszystkie inne akty prawne.
W polskiej terminologii prawniczej tego okresu terminem "ustawa" posługiwano się natomiast dla określenia aktów prawnych powszechnie obowiązujących takich jak: prawa - "zakony", statuty - "ustawy", organizacje - "uczrieżdienija" i postanowienia - "położenija".

1 komentarz:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...